Ogłoszono zwycięzców Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy 2024. W tym roku odbyła się dziesiąta edycja konkursu, do którego zgłoszono 100 projektów. Jury wyłoniło po trzech finalistów w każdej z pięciu kategorii. W kategorii Architektura użyteczności publicznej nagrodę zdobyło Muzeum Wojska Polskiego, zaprojektowane przez pracownię WXCA. Jurorzy docenili projekt za doskonałą precyzję wykonania i formalną perfekcję.
Nagroda Architektoniczna Prezydenta m.st. Warszawy, przyznawana od 2016 roku, stała się ważnym corocznym przeglądem najlepszych projektów architektonicznych w stolicy Polski. Konkurs wyróżnia innowacyjne i odpowiedzialne projekty w różnych kategoriach, w tym architektury użyteczności publicznej, komercyjnej, mieszkaniowej oraz przestrzeni miejskich. Organizatorem konkursu jest Prezydent m.st. Warszawy, a nagroda przyznawana jest we współpracy z Oddziałem Warszawskim Stowarzyszenia Architektów Polskich, Mazowiecką Okręgową Izbą Architektów Rzeczypospolitej Polskiej oraz Oddziałem Warszawskim Towarzystwa Urbanistów Polskich.

Wyniki 10. edycji ogłoszono 23 kwietnia 2024 roku podczas ceremonii w Bibliotece Narodowej. Jury wręczyło nagrody w pięciu kategoriach, wyłaniając finalistów spośród 100 zgłoszonych projektów.
Zobacz także: Jak przywracać życie „Starym Murom”? »
Projekt Muzeum Wojska Polskiego autorstwa WXCA na terenie Cytadeli Warszawskiej zdobył nagrodę w kategorii Architektura użyteczności publicznej. Jurorzy wyróżnili realizację za wysoką jakość wykonania, prostotę pomysłu i konsekwencję projektu.
„Muzeum Wojska Polskiego doceniono za prostotę pomysłu, konsekwencję projektu i bardzo wysoką jakość wykonawstwa. Uwagę zwracają betonowe ornamenty, ściągi miedziane czy też sama kolorystyka. Wnętrza są dobrze rozplanowane i ułatwiają orientację w przestrzeni” – napisali w uzasadnieniu organizatorzy Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy.

Ex aequo nagrodę w tej kategorii otrzymała również Biblioteka w Choszczówce, zaprojektowana przez pracownię Ambient.
Architektoniczna precyzja Muzeum Wojska Polskiego
Inspiracją dla formy architektonicznej Muzeum Wojska Polskiego była dyscyplina wojskowa, co architekci z pracowni WXCA wyrazili poprzez geometryczną i zdyscyplinowaną bryłę budynku. Wyraz architektoniczny muzeum kształtują właściwości fizyczne użytych materiałów oraz precyzyjna metoda pracy rzemieślniczej. W projekcie zastosowano barwiony beton architektoniczny, który kolorystyką nawiązuje do ceglanych murów Cytadeli Warszawskiej, a precyzyjnie odlano go w formie bloków.
Monumentalny charakter bryły został złamany poprzez wzór odciśnięty na powierzchni bloków. Wzór ten, w formie szewronu, subtelnie nawiązuje do motywów militarnych. Jego przestrzenna forma została zaprojektowana jako powierzchnia dla gry światła i cienia, co zmienia percepcję budynku w zależności od pory dnia. Wzór został zaprojektowany w oparciu o skalę ludzkiej ręki, co pozwala na stopniowanie doświadczenia estetycznego – detale fasady stają się bardziej widoczne przy zbliżeniu.

W południowym budynku Muzeum Wojska Polskiego, naprzeciwko którego w przyszłości powstanie budynek północny, znajdują się przestrzenie dla ekspozycji stałej, sala wystaw czasowych, sala audiowizualna na 100 osób oraz pomieszczenia usługowe, administracyjne i techniczne. Wnętrza muzeum zaprojektowano jako minimalistyczne tło dla eksponatów.
Budowa Muzeum Wojska Polskiego na terenie Cytadeli Warszawskiej jest częścią większego kompleksu muzealnego w tej historycznej lokalizacji. W 2023 roku otwarto również siedzibę Muzeum Historii Polski, także zaprojektowaną przez WXCA i nominowaną do tegorocznej Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy. Planowane jest także zrealizowanie północnego budynku Muzeum Wojska Polskiego zgodnie z projektem konkursowym WXCA z 2009 roku.
Projekt uznany w Polsce i na świecie
Na początku roku nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego została nominowana do prestiżowej nagrody ArchDaily Building of the Year 2024 w kategorii Cultural Architecture, przyznawanej przez jedną z najbardziej znanych międzynarodowych platform architektonicznych. Niedawno ten sam projekt, wraz z sąsiadującą siedzibą Muzeum Historii Polski również zaprojektowaną przez WXCA, otrzymał nominację do Nagrody Architektonicznej Polityki 2024. Kompleks Muzealny na Cytadeli Warszawskiej zdobył uznanie nie tylko za architektoniczną formę, ale także za przekształcenie XIX-wiecznej fortyfikacji w zieloną przestrzeń publiczną, która służy mieszkańcom Warszawy do rekreacji. Jurorzy podkreślili, że otwarcie nowych siedzib instytucji kultury pozwoliło mieszkańcom po raz pierwszy od ponad 200 lat cieszyć się Cytadelą Warszawską, teraz funkcjonującą jako miejski park o powierzchni ponad 30 hektarów.

Zespół WXCA odpowiedzialny za projekt Muzeum Wojska Polskiego: Szczepan Wroński, Marta Sękulska-Wrońska, Paweł Grodzicki, Krzysztof Budzisz, Paweł Wolanin, Krystian Tomczyk, Katarzyna Billik, Ewelina Szeląg, Anna Dobek, Kajetan Szostok, Małgorzata Gilarska, Michał Grabowski, Barbara Płonczyńska, Marcin Jurusik, Marcin Bieńka, Adrianna Nowak, Małgorzata Dembowska, Andrzej Bulanda
Źródło: WXCA